In deze laatste bespreking is er niet gekozen voor een kunstwerk in een hospice maar in de Sint-Janskathedraal in Den Bosch. Wat voor kunst is het en waarom is hiervoor gekozen? De kunstenaar vertelt.
Met onder andere sculpturen, foto's en tapijtwerk geeft beeldend kunstenaar Margriet Luyten vorm aan wat in haar leeft. De laatste levensfase is een wezenlijk thema in haar werk. Zo legde zij met een fotocamera de laatste drie jaar van haar moeder vast, portretteerde zij 95-plussers en filmde zij kunstenaars in de winter van hun leven. Aan het eind van de coronatijd vroeg de Broederschap van Onze Lieve Vrouw Luyten een mantel te ontwerpen voor Maria in de Sint-Janskathedraal in Den Bosch.
De Zoete Moeder
“Voor veel mensen is Maria in de Sint-Jan heel belangrijk. Er worden zelfs bedevaarten naar de Zoete Moeder gehouden, het Mariabeeld. In coronatijd was er veel angst, juist in Den Bosch. Veel gelovigen zochten troost bij Maria, en de Broederschap wilde dat voor de geschiedenis vastleggen met een mantel van Hoop en Troost. Maria heeft verscheidene mantels. Ze draagt mijn mantel in de veertig dagen van de vastentijd.”
Hollands kant
“Tijdens corona ging ik net als iedereen de natuur in. Ik zag overal fluitenkruid in bloei. Het was begin lente, het begin van de vastenperiode. Fluitenkruid bestaat uit vele kleine bloemetjes, die samen een hele sterke plant vormen. Het wordt ook wel Hollands kant genoemd. Ik ben gaan fotograferen en heb een afbeelding van het fluitenkruid met gras als uitgangspunt genomen. Toen ging ik ontwerpen, eerst op papier en later digitaal. Dan gaat zoiets groeien. Ik heb bijvoorbeeld op de mantel in spiegelbeeld een tekst uit het weesgegroet toegevoegd. Wie symbolisch onder de mantel schuilt, leest ora pro nobis peccatoribus, aan het gebed toegevoegd toen er pestuitbraken waren in de 16e eeuw.”
Middeleeuws spektakel
“De mantel van Maria is vaak rood met symmetrische versiersels. Ik koos voor een blauwe mantel met een tafereel van fluitenkruid en grashalmen. Het weefsel is heel complex. Het blauw heeft vele schakeringen: van licht naar donker tot bijna paars. Het fluitenkruid is wit en is boven op de stof geweven. De mantel is gemaakt in nauwe samenwerking met het TextielLab in Tilburg. Eenmaal klaar is de mantel eerst ingezegend. Vervolgens is hij tentoongesteld in Het Noordbrabants Museum. Afgelopen mei is de mantel voor het eerst om Maria gehangen. Ze stond pontificaal midden in de Sint-Jan. Net als in de middeleeuwen wordt Maria in mei altijd door de stad gedragen, met een religieuze stoet erachter. Heel spectaculair. Ik vond het een eervolle opdracht. Zoveel mensen putten kracht en troost uit de mantel. Dat vind ik heel bijzonder.”
Brenda van Dam is journalist en eigenaar van Bureau voor levenslinguïstiek.
