Kort Nieuws

De oproep wordt gedaan ten bate van de Noorderlicht Prijs, die de stichting eens per jaar uitreikt. De eerstkomende prijsuitreiking vindt plaats in oktober 2021. De stichting is op zoek naar initiatieven of projecten die reeds uitgevoerd zijn en nog een extra steuntje in de rug nodig hebben. De winnaar van de Noorderlicht Prijs krijgt een geldbedrag (€ 1000 en de nodige aandacht via de website van de Stichting en via persberichten.

Ideeën voor de Noorderlicht Prijs van 2021 kunnen worden ingediend tot en met vrijdag 17 september 2021. Eerdere winnaars van de Noorderlicht Prijs waren Stichting Hoestie (2017), De Muzikale Ontmoeting (2018), Mijn Masker Af (2019) en Stichting Het Bezinningshuis (2020).

Reflectie stimuleren bij zorgprofessionals en mantelzorgers. Dat is het doel van de app De Pallas, die kort voor de zomer werd geïntroduceerd door het Kenniscentrum Kinderpalliatieve zorg. De Pallas is ontwikkeld voor de kinderpalliatieve zorg, maar ook goed te gebruiken voor zorgverleners die met andere patiëntengroepen werken.

Uit onderzoek is gebleken dat zorgverleners vaak reflecteren op de geboden zorg en hoe dit beter kan. Ze kijken echter nog te weinig naar de vraag wat de situatie met henzelf heeft gedaan, en waarom. Hierdoor worden situaties niet helemaal verwerkt, is de veronderstelling, en laten zorgverleners kansen liggen om te leren beter met situaties om te gaan. De app helpt hen juist daarbij. Gebruikers krijgen de mogelijkheid situaties in te voeren in de app, en er ook bij te schrijven wat die situatie met hen deed. Ook nodigt de app hen uit daarop te reflecteren. Alleen of met collega’s.

Hoe toegankelijk is de palliatieve terminale zorg voor mensen die thuis willen sterven? Die vraag stond centraal in een deelonderzoek van het jaarlijkse Verantwoordingsonderzoek van de Algemene Rekenkamer naar het beleid van het ministerie.

Na de vaststelling dat 70% van de mensen op de voorkeurslokatie sterft en dat de mensen die níet op de voorkeurslokatie overleden het liefst thuis hadden willen zijn, schetst de Algemene Rekenkamer vier belangrijke tekortkomingen:

Om de problemen te verhelpen geeft de Algemene Rekenkamer drie aanbevelingen. Ten eerste moeten Netwerken Palliatieve Zorg zichtbaarder worden als aanspreekpunt voor zorgprofessionals die op zoek zijn naar het totale zorgaanbod in de regio. Ten tweede moet de samenwerking tussen zorgaanbieders en vrijwilligers verbeteren, zodat vrijwilligers vaker en tijdig in de thuissituatie kunnen worden ingezet. En ten slotte adviseert de Rekenkamer aan het ministerie om in gesprek te gaan met de Nederlandse Zorgautoriteit (NZa) over de impact van zorgverzekeraars op dit thema. “Zorgverzekeraars sturen op doelmatigheid”, stelt de Rekenkamer. “Door de manier waarop ze dit doen, voelen wijkverpleegkundigen zich niet geheel vrij bij het indiceren van intensieve palliatieve zorg. Hierdoor kan het gebeuren dat patiënten niet thuis sterven, terwijl dit wel zou kunnen.”

In een reactie heeft demissionair minister Hugo de Jonge aangegeven de aanbevelingen op te volgen, en onder meer in gesprek te gaan met de Netwerken Palliatieve Zorg en de Nza. Voor het tijdig aangaan van het gesprek over het levenseinde verwijst hij naar het Nationaal Programma Palliatieve Zorg, waarin ook aandacht is voor proactieve zorgplanning.

Om het vijfjarig bestaan te vieren heeft het Landelijk Expertisecentrum Sterven voor de tweede keer het tijdschrift Drempel het daglicht laten zien. Het tijdschrift, met ‘Over leven met sterven’ als ondertitel, is te bestellen voor € 13,95 in de webshop van het Landelijk Expertisecentrum Sterven: landelijkexperti​secentrumsterven​.​nl.

In het tijdschrift staan onder meer interviews met hospicearts Piet van Leeuwen, filosoof Daan Roovers en illusionist Hans Klok. Ook wordt in diverse artikelen stilgestaan bij het proces van sterven.

Er is tevens aandacht voor een onderzoek van MarketResponse naar de omgang met de dood. Door de coronapandemie is 30% van de Nederlanders zich meer bewust geworden van de eigen sterfelijkheid. Met name jongeren denken vaker na over hun eigen dood en willen daar meer over weten, zo blijkt uit het onderzoek. Vooral jongeren tussen de 18-24 jaar en jongvolwassenen tussen de 25-34 jaar geven aan dat zij vaker dan gemiddeld bewust bezig zijn met hun overlijden.

Door de coronapandemie is de kijk op sterven in Nederland veranderd. 75% van de Nederlanders dacht voor corona weleens na over zijn eigen dood, nu is dat 88%. Tegelijkertijd zijn Nederlanders ook zwijgzamer geworden: waar vroeger 90% weleens met de partner sprak over sterven, is dat nu slechts 74%.

Bureau MORBidee introduceerde onlangs de e-cursus LEEF! De curus gebruikt de dood als spiegel en motivator om de kwaliteit van leven te vergroten. De cursus bestaat uit veertien online lessen, met veertien doe- en denkopdrachten.

De sterfelijkheid is een belangrijke motivator om alles uit het leven te halen. Niemand wil immers aan het einde van het leven spijt hebben over dingen die hij/zij niet gedaan heeft. Door je af en toe bewust te zijn van je eigen sterfelijkheid, kun je je leven daadwerkelijk mooier, intenser en waardevoller maken. Dat is de gedachte achter de cursus LEEF! De cursus LEEF! zorgt ervoor dat je even stilstaat bij de dood en dat je daardoor de kwaliteit van je leven verbetert.

Mariska Overman, een van de bedenkers van de cursus, licht toe: “Mogelijk ken je de uitdrukking: If you can’t beat them, join them. De dood is ook zo’n them. Je kunt de dood niet verslaan. Maar je kunt de dood wel inzetten als een hulpmiddel, motivator of spiegel om een bewuster, intenser en mooier leven te leiden. Dát gebeurt met de cursus LEEF!

De cursus geeft in 14 online lessen op een toegankelijke, liefdevolle en soms confronterende wijze inzicht in wat er voor jou echt toedoet in het leven. Iedere les telt minstens één doe- of denkopdracht. De cursus helpt jou je leven aan te scherpen, zodat je precies het leven leeft dat bij jouw wensen past. Toegegeven: je sterfelijkheid verdwijnt er niet door, maar je leert wel die sterfelijkheid te gebruiken om alles uit je leven te halen.”

Deelnemers kunnen de cursus in eigen tempo volgen. Er is de mogelijkheid ervaringen uit te wisselen met mede-cursisten via een besloten Facebook-groep.

Voor meer informatie, zie bureaumorbidee.​e-ducatie.​online.

Stana van Ginkel is een initiatief gestart voor een hospice-achtige voorziening die speciaal gericht is op COPD-patiënten: COPD-huis JAN. Het eerste huis zal bij het strand van Kijkduin komen.

“Zorgverleners leveren met alle goede bedoelingen en bestaande kennis zorg aan mensen met COPD”, zegt Van Ginkel. “Toch is het vaak niet mogelijk om tegemoet te komen aan de zorgvraag van mensen die COPD in fase 3 of 4 hebben. Dat is frustrerend voor zorgverleners, maar uiteraard ook voor patiënten en naasten. Veel mensen met COPD komen uiteindelijk in het verpleeghuis. De verpleeghuizen zijn niet altijd uitgerust met de meest effectieve apparatuur. Ook ontbreekt het soms aan specialistisch opgeleiden, die de patiënten in de laatste fase comfortabel kunnen houden en kwaliteit van sterven kunnen bieden. Daarom is een specialistische voorziening nodig.”

Het voordeel van een nieuw initiatief is volgens Van Ginkel dat het de zorg kan organiseren met de zorgvraag als uitgangspunt zonder last te hebben van al bestaande werkprocessen. “We kunnen daarom alle zaken tackelen die nog niet goed genoeg georganiseerd zijn om optimale palliatieve zorg te verlenen aan patiënten en naasten.”

Van Ginkel heeft voor de financiering onder andere aangeklopt bij het ministerie van VWS en het Longfonds. Beide zeggen het initiatief te steunen, maar niets te kunnen betekenen. Daarom is Van Ginkel nu een inzamelingsactie begonnen, met € 250.000,00 als doel. Voor meer informatie hierover, zie copdhuis-jan.​nl/​doneer-nu.