Jeroen Hasselaar is benoemd tot bijzonder hoogleraar Social Empowerment in de Palliatieve Zorg aan het Radboudumc in Nijmegen. Vanuit de nieuwe leerstoel doet Hasselaar onderzoek naar de sociale aspecten van zorg voor mensen die ongeneeslijk ziek zijn.
Jeroen Hasselaar bijzonder hoogleraar
Jeroen Hasselaar. Beeld Radboudumc
“Veel mensen denken bij palliatieve zorg vooral aan lichamelijke zorg, bijvoorbeeld medicatie”, zegt Hasselaar op de website van Radboudumc. “Ik wil graag meer aandacht voor de sociale aspecten van zorg en welzijn. Ongeneeslijk zieke mensen en hun naasten hebben behoefte aan veel bredere ondersteuning dan alleen het fysieke. Ze lopen tegen vragen aan over wat voor hen nog belangrijk is, zoals zaken afronden, contact herstellen, afscheid nemen en de gevolgen voor hun naasten. Ik wil met onderzoek bijdragen aan hun kwaliteit van leven in de laatste levensfase.”
Hasselaar gaat onderzoek naar de sociale aspecten van palliatieve zorg doen, samen met Stichting Agora, de landelijke kennis- en ontwikkelorganisatie die de palliatieve (zorg)benadering met het sociaal domein verbindt. Hasselaar: “Ik onderzoek wat mensen in de laatste fase aan zorg en ondersteuning nodig hebben. Deze behoeften kunnen we niet altijd in bestaande zorgkaders vangen en vragen om goede samenwerking en integratie van zorg door de huisarts, in het ziekenhuis en in de eigen leefomgeving. Daarbij gaat het om het brede sociale welbevinden van de patiënt, vanuit een persoonsgerichte benadering.”
jro-grafik/stock.adobe.com
Algoritme voor de levensverwachting
Een algoritme inzetten om mensen duidelijk te maken hoe nabij ze bij de dood zijn. Dat is de inzet van de tool RESPECT (Risk Evaluation for Support: Predictions for Elder-life in the Community Tool) die in Canada is gemaakt. Aan de hand van een vragenlijst, bestaande uit 17 vragen over gezondheid en zelfstandigheid, krijgen deelnemers hun levensverwachting te horen. RESPECT richt zich expliciet op kwetsbare ouderen, en met name op het inventariseren van de zorgbehoefte van hen.
Aan de basis van het algoritme liggen de data van 1,3 miljoen mensen uit Ontario, die ondersteund werden met thuiszorg. Meer weten? Zie www.respect.projectbiglife.ca.
Scholing palliatieve zorg
O²PZ, AmsterdamUMC en KWF, die samen een landelijk scholingsprogramma gaan uitrollen ten bate van de professionalisering van docenten en zorgverleners in de oncologische zorg, hebben de website www.scholingpalliatievezorg.nlgelanceerd.
De lancering valt samen met nieuwe informatie over de drie deelprojecten van het programma:
1. Het opstellen van een docentprofiel Palliatieve Zorg voor mbo, hbo, wo en voor bij- en nascholingen;
2. De professionalisering van docenten;
3. Een landelijke uniforme Scholing Palliatieve Zorg voor zorgverleners werkzaam in de oncologische zorg.
De noodzaak voor een dergelijk scholingsprogramma is onder meer gevonden in de toekomstige demografische gegevens, zo laten de initiatiefnemers op hun website weten. “Waar nu nog jaarlijks in Nederland ruim 43.000 mensen overlijden aan de gevolgen van ongeneeslijke kanker/ziekte zal dit met de verdubbeling van de vergrijzing toenemen tot meer dan zestigduizend patiënten per jaar. Het afgelopen decennium is de mediane overleving bij patiënten met uitgezaaide kanker maar met een maand toegenomen. Het is een utopie dat de palliatieve fase met uiteindelijk overlijden door kanker in de nabije toekomst niet meer zal bestaan. Het belang van scholing palliatieve zorg wordt daardoor des te meer onderstreept.”
‘Pal voor u’ in teken van proactieve zorg
Traditiegetrouw verscheen rond de Internationale Dag van de Palliatieve Zorg – begin oktober – het nieuwste magazine van Pal voor u. Dit jaar stond het tijdschrift, dat gericht is op palliatieve patiënten en hun naasten, in het teken van het belang van vroegtijdige gesprekken over de laatste levensfase. Pal voor u is een initiatief van de Netwerken Palliatieve Zorg, uitgeverij Zezz en journalist Rob Bruntink.
Meer informatie: www.palvooru.nl.
Shirtreclame van hospice
Of het een primeur is, is niet bekend, maar bijzonder is het wel: het hospice in Gorinchem is aanwezig op de T-shirts van de voetballers van de plaatselijke voetbalclub SVW.
Met deze shirtreclame vult SVW haar maatschappelijke functie in, geeft voorzitter Danny van Heumen aan op de website www.regio-voetbal.nl. Van Heumen is blij dat zijn club het hospice kan ondersteunen. “Wij hebben in coronatijd een aantal leden die ons zeer dierbaar waren, zien wegvallen. Wij hebben daarbij de betrokkenheid van het hospice ervaren. Vandaar de keuze om als SVW wat terug te doen.”
Majolijn Mutters, directeur van het hospice, is de Gorinchemse voetbalclub SVW dankbaar dat ze het hospice voor minimaal drie jaar gaat ondersteunen. “Er zijn een aantal raakpunten. Wij zijn er voor iedereen in deze regio. Dat geldt ook voor SVW, dat de meest multiculturele voetbalvereniging in de stad is en dus ook een club voor iedereen.”
Ook in het betaalde voetbal komt een ‘palliatief doel’ voor: de Rotterdamse voetbalclub Excelsior speelt dit seizoen met de naam van Stichting Ambulance Wens op de shirts. Dit wordt mogelijk gemaakt door de trouwe hoofdsponsor van Excelsior, DSW Zorgverzekeraar. Het bedrijf schenkt de ruimte op het shirt van Excelsior sinds 2017 aan goede doelen. Dit voetbalseizoen is Stichting Ambulance Wens aan de beurt.
Eenvoudig instrument om delier te voorspellen
Het vroegtijdig vaststellen van het risico op het ontwikkelen van een delier via de 10-item Risk Score List (RSL) kan veel gevolgen van een delier voorkomen. Professor Yvette van der Linden en haar collega’s van het Expertisecentrum Palliatieve Zorg in Leiden onderzochten de RSL en ontdekten dat deze kan worden vereenvoudigd tot vier items.
Van der Linden deed onderzoek bij patiënten die in 2019 of 2020 waren overleden in drie hospices in de regio Leiden. In totaal werden 240 patiënten geïncludeerd. Op de website van IKNL zegt Van der Linden: “In deze retrospectieve studie van medische dossiers vonden we dat 61 procent van alle patiënten die stierven in de bestudeerde hospices een delier ontwikkelden tijdens hun verblijf. We ontdekten dat de RSL met tien items de toekomstige ontwikkeling van delier significant voorspelde. Om het gebruik in de dagelijkse praktijk te stimuleren, werd de RSL vereenvoudigd tot een risicoscorelijst met vier items (RSL-4).” De vier significante voorspellers voor een delier waren: eerder doorgemaakt delier, cognitieve stoornis, veranderingen in opioïden en ouder zijn dan 70 jaar. Dit suggereert dat de RSL-4 kan worden gebruikt als een eenvoudig te gebruiken en tijdbesparend instrument om patiënten met een risico op delier te identificeren.
NVVE-brochure over stoppen met eten en drinken
De NVVE heeft de brochure Bewust stoppen met eten en drinken gepubliceerd. De brochure is geschreven door huisarts-onderzoeker Eva Bolt en is bedoeld voor mensen (en hun naasten) die deze methode zelf overwegen en voor zorgprofessionals in de eerste-lijns hulpverlening, zoals huisartsen en verpleegkundigen uit de thuiszorg. “We ontvangen er steeds meer vragen van onze leden over en willen graag meer helderheid geven over deze methode”, aldus Fransien van ter Beek, voorzitter Raad van Bestuur NVVE.
De brochure bestaat uit drie delen. Het eerste deel is gemaakt voor mensen die in z’n algemeenheid meer willen weten over bewust stoppen met eten en drinken als manier om hun leven te beëindigen. Deel twee gaat over de noodzakelijke voorbereidingen, die de kans op het succesvol stoppen met eten en drinken om het levenseinde te beïnvloeden vergroten. Deel drie is voor mensen die al gestopt zijn met eten en drinken, en in dat proces tegen een probleem oplopen, zoals problemen op gebied van mondzorg of verwardheid.
