Voor veel mensen is de zomervakantie weer voorbij. Anderen hebben het nog te goed. De vakantie is een tijd om er even helemaal uit te zijn, om uit te rusten en om je weer op te laden voor de komende tijd. Ieder doet dat op zijn eigen manier. Kennelijk hebben wij (westerse) mensen het nodig om er af en toe uit te zijn, om onze energie weer aan te vullen en daarna weer fris tegen ons werk en ons dagelijks leven aan te kunnen kijken.
Michael Echteld voelt zich ‘helemaal vereerd’ dat hij de komende zes jaar aan de Avans Hogeschool het lectoraat Zorg rond het Levenseinde mag leiden. Op 22 september spreekt hij op de locatie in Breda zijn lectorale rede uit.
Het aantal keer dat patiënten aan het eind van hun leven in diepe sedatie worden gehouden, blijft stijgen, zo blijkt uit de derde evaluatie van de Euthanasiewet. In die evaluatie stellen onderzoekers ook vragen aan artsen over palliatieve sedatie. In 18 procent van alle sterfgevallen was in 2015 sprake van palliatieve sedatie. In 2005 was dat nog 8 procent en in 2010 was het 12 procent.
Opnieuw een boek van de hand van Marinus van den Berg. Ook na zijn pensionering kan hij het schrijven niet laten. Een geluk voor de lezer! Meegaan tot het einde met als ondertitel Stervende mensen bijstaan is een boekje voor hulpverleners maar ook voor familieleden en mantelzorgers. Van den Berg maakt hierin, net als in vele van zijn eerdere boeken, van de dood een bespreekbaar onderwerp. In dit boekje gaat hij met name in op de laatste dagen en uren van een mensenleven. Hoe lang duurt het nog? is daarin de centrale vraag.
In een modern multifunctioneel gebouw in Waalwijk is begin dit jaar een bijzonder hospice geopend. BaLaDe is het eerste hospice in Nederland voor mensen met een verstandelijke beperking en andere kwetsbare groepen. Hier kunnen zes palliatieve bewoners de zorg krijgen die elders voor hen niet voorhanden is. Hospice BaLaDe maakt deel uit van Prisma, een zorgorganisatie voor mensen met een verstandelijke beperking.
Voor euthanasie kwam hij niet in aanmerking, zelfdoding zonder hulp was geen optie, en dus koos de vader van Geert Smeltzer voor het stoppen met eten en drinken om het levenseinde te bespoedigen. Na elf dagen leidde dat, zonder complicaties, tot een rustig overlijden.
Palliatie en geld; dat lijkt een ongemakkelijke combi. Zo lang ik Pallium volg – alweer 6 jaargangen – is er bij mijn weten immers nooit afzonderlijk aandacht aan besteed. Zelf stond ik er ook niet vaak uitdrukkelijk bij stil, waarbij ik moet aantekenen dat mijn kijk op de branche dan ook vooral was getekend door ruim 10 jaar ervaring als VPTZ-vrijwilliger.
Hoe laat je als consultatieteam aan je potentiële doelgroep zien dat je bestaat? En hoe je benaderd kunt worden? Met andere woorden: hoe verkoop je je product? Pallium vroeg drie consultatieteams naar hun geheim, naar hun manier om zichzelf op de kaart te zetten.
Voor haar opleiding tot verpleegkundig specialist palliatieve zorg/oncologie deed Annemiek van Seggelen onderzoek naar de vraag hoe bij iedere palliatieve patiënt in het ziekenhuis een gesprek over het levenseinde gevoerd kan worden. En waar dat dan over zou moeten gaan.
Onlangs overhandigde meneer Van de Vlught (87) mij zijn schriftelijke wilsverklaring met de mededeling: “Als het te erg wordt, mag er wat mij betreft een eind aan komen”.
In twee delen staat specialiste ouderengeneeskunde/hospice-arts Piet van Leeuwen stil bij de communicatie met (pre)terminale patiënten en hun naasten.
Ieder mens heeft een eigen, vertrouwde houding om ontspannen in bed te liggen. Voor veel mensen is ‘het lekker kunnen liggen’ in bed een voorwaarde om in slaap te vallen. Tijdens het stervensproces kunnen mensen meestal zelf niet meer in hun vertrouwde (slaap)houding gaan liggen. Zij overlijden vaak op hun rug. In Academisch hospice Demeter is een verkennend onderzoek gedaan naar de mogelijkheid tot het innemen en ondersteunen van de voorkeurshouding.
Haar foto raakte mij. Twee collega’s uit het hospice overhandigden mij thuis het fotoboek van mijn afscheid als geestelijk verzorger van Hospice Demeter. Op de seizoensdag, hartje zomer, was het zover.
Deze rubriek wordt verzorgd door de redactie van E-pal, een via e-mail verspreid kwartaalblad met samenvattingen van artikelen uit diverse periodieken over palliatieve zorg.
Jeantine de Heus (50) is verpleegkundig specialist kinderoncologie en kindercomfortzorg bij KinderThuisZorg, de grootste kinderthuiszorg- organisatie van Nederland. Daarnaast werkt ze bij het Sophia Kinderziekenhuis van het Erasmus MC. In haar werk begeleidt ze kinderen die een levensbedreigende en/of levensduurverkortende ziekte hebben. “Al toen ik 16 jaar was, wist ik dat ik dit werk wilde gaan doen.”
In of rondom hospices zijn vaak kunstwerken geplaatst. Wat voor kunst is dat en waarom is hiervoor gekozen? In deze rubriek ‘In het Zicht’ laten we steeds zo’n kunstwerk zien, met een korte toelichting erbij.
