Afscheid, een thema dat onherroepelijk met palliatieve zorg verbonden is. Geconfronteerd worden met een levensbedreigende aandoening gaat gepaard met verlieservaringen.
Vrijwilligers Palliatieve Terminale Zorg (VPTZ) Nederland heeft deze zomer een nieuwe directeur mogen verwelkomen. De voormalig Amersfoortse zorgwethouder Fleur Imming vertelt op haar tweede werkdag vanuit een zomers uitgestorven kantoor over haar nieuwe functie. “Vrijwilligers die mensen in de laatste levensfase begeleiden, daar heb ik heel veel bewondering voor.”
Enkele gerenommeerde onderzoekers op het gebied van palliatieve zorg hebben in juni de Stichting Palliatieve Zorg Onderzoek Nederland (PalZon) opgericht. De Stichting komt voort uit de academische Expertisecentra Palliatieve Zorg en IKNL, maar staat nadrukkelijk open voor onderzoekers van buiten deze organisaties, zoals van hogescholen.
Voor kinderen vanaf 5 jaar is het prentenboek Misschien is doodgaan wel hetzelfde als een vlinder worden geschreven. Het is bedoeld om door te nemen met een kind, en het kind op die manier de ruimte te geven om eigen vragen, angsten, gedachten of ideeën over de dood te verwoorden.
Zo’n anderhalf jaar geleden werd het kennisplatform Zorgscholing opgericht en inmiddels staat het behoorlijk stevig op de rails. Met Oss als uitvalsbasis, organiseren Geertje Rikkerink en Ashley Ceelen zorgtrainingen voor zzp’ers en kleine zorginstellingen. Met veel energie en een stevige vinger aan de pols, breiden zij het cursusaanbod steeds verder uit: van Tiltechnieken tot In gesprek bij het levenseinde.
Acute massale longbloedingen (AML) komen gelukkig weinig voor. De impact is echter groot op de patiënt, naasten en zorgverleners vanwege het acute beloop met de dood tot gevolg. De impact wordt versterkt door de hoeveelheid uitwendig bloedverlies en het optreden van benauwdheid of verstikking door een bloeding in de luchtwegen. In dit artikel beschrijven we de ontwikkeling van de ‘Handreiking bij risico op acute massale longbloeding’.
Artsen die in 2017 de Kaderopleiding Palliatieve Zorg volgden, schreven allen een kort verhaal over een palliatieve zorgervaring. Pallium publiceert een selectie daarvan. In dit nummer een bijdrage van Anouk Bovenkerk.
Wat is gebruikelijk na het overlijden van een bewoner of patiënt? Wordt hij of zij thuis of in een uitvaartcentrum opgebaard of binnen het hospice of de palliatieve unit? Wat is de motivatie achter deze keuze? En wat zijn de ervaringen? Pallium vroeg het drie deskundigen.
Patiëntenparticipatie wordt als steeds belangrijker gezien. Lange tijd werd patiëntenparticipatie als een ‘extraatje’ ervaren, maar inmiddels is het van een ‘extraatje’ naar een onmisbaar element gegroeid. Maar hoe participeren mensen die zelf in de palliatieve levensfase zitten?
Bureau MORBidee heeft de gesprekshulp ‘Oog in Oog’ ontwikkeld om zorgverleners handvatten te bieden wanneer zij het gesprek aangaan over de laatste levensfase. Twee hbo-studenten deden onderzoek naar de vraag bij welke zorgvragers de zorgverleners het hulpmiddel inzetten. Zij hoorden en passant over welke kwaliteiten zorgverleners moeten beschikken om succesvol gesprekken te kunnen aangaan over de laatste levensfase.
In de palliatieve fase is samenwerking tussen 1 e en 2 e lijn belangrijk. Ziekenhuis Isala in Zwolle en het Netwerk Palliatieve Zorg in de regio IJssel-Vecht en Noordoost-Overijssel hebben daarom gezamenlijk een leergang ontwikkeld voor de verpleegkundig aandachtsvelders palliatieve zorg. Inclusief een toolbox om de kennis makkelijker te verspreiden.
De meeste mensen willen tot het eind van hun leven thuis blijven. Om dat mogelijk te maken, is mantelzorg cruciaal. Maar welke mantelzorgers en andere zorgverleners zijn er eigenlijk betrokken bij de zorg voor thuiswonende ouderen in het laatste levensjaar? En hoe kunnen mantelzorgers ondersteund worden?
Deze rubriek wordt verzorgd door de redactie van E-pal, een via e-mail verspreid kwartaalblad met samenvattingen van artikelen uit diverse periodieken over palliatieve zorg.
Sinds er Netwerken Palliatieve Zorg bestaan, is Jacqueline Tijhaar coördinator: eerst in de regio West-Friesland (sinds 2003), daarna in Groningen (sinds 2017). “Het wordt tijd dat de Netwerken het zorgcircuit ontstijgen, en hun vleugels uitslaan naar gemeenten en burgers.”
In en rondom hospices zijn vaak kunstwerken geplaatst. Wat voor kunst is dat en waarom is hiervoor gekozen? In de rubriek ‘In het Zicht’ laten we steeds zo’n kunstwerk zien, met een korte toelichting erbij